Zwolnienie lekarskie na dziecko (tzw. zasiłek opiekuńczy) przysługuje ubezpieczonym rodzicom dzieci do 14 lat. Przysługuje do 60 dni w roku kalendarzowym. Wypłata wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku. Nie jest potrzebne zwolnienie lekarskie L4 – wystarczy złożyć wniosek Z-15A do pracodawcy. Prawo do zasiłku przysługuje matce i ojcu, ale za ten sam okres tylko jednemu.
Opieka nad chorym dzieckiem to wyjątkowo trudne doświadczenie dla każdego rodzica, które wymaga emocjonalnego zaangażowania, znajomości przysługujących praw i świadczeń. Dla zachorowania dziecka rodzic ma prawo do skorzystania ze zwolnienia lekarskiego, które potocznie nazywane jest „L4 na dziecko”. Podstawowym warunkiem otrzymania takiego zwolnienia jest ubezpieczenie chorobowe rodzica oraz wiek dziecka nieprzekraczający 14 lat. Pamiętajmy, że zwolnienie takie może zostać wystawione przez lekarza prowadzącego na okres potrzebny do sprawowania osobistej opieki (maksymalnie 60 dni w roku kalendarzowym). Zwróćmy uwagę, że w przypadku dzieci przewlekle chorych lub z niepełnosprawnościami okres ten może zostać wydłużony. Podczas choroby dziecka rodzic musi być przygotowany na różne scenariusze : od łagodnych infekcji po poważniejsze schorzenia wymagające hospitalizacji.
Zasady przyznawania zasiłku opiekuńczego
Zasiłek opiekuńczy przysługuje rodzicom w następujących sytuacjach:
- Nieprzewidziane zamknięcie żłobka lub przedszkola
- Choroba osoby sprawującej stałą opiekę nad dzieckiem
- Poród lub choroba małżonka stale opiekującego się dzieckiem
- Pobyt małżonka w szpitalu
- Choroba dziecka do 14 roku życia
- Konieczność izolacji dziecka z powodu choroby zakaźnej
- Hospitalizacja dziecka
Procedura uzyskiwania świadczeń i dokumentacja
Proces ubiegania się o zasiłek opiekuńczy wymaga dobrego przygotowania i złożenia potrzebnej dokumentacji. Rodzic musi dostarczyć do pracodawcy zaświadczenie lekarskie wystawione na specjalnym druku ZUS Z-15. Powinniśmy wiedzieć, że wysokość zasiłku opiekuńczego wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku (zazwyczaj przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy). System elektroniczny usprawnia proces składania wniosków – obecnie większość dokumentacji może być przekazywana za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych ZUS. Pamiętajmy także o terminowym dostarczeniu wszystkich wymaganych dokumentów (nie później niż w ciągu 7 dni od rozpoczęcia okresu opieki).
Co ważne, w szczególnych przypadkach – np. choroba zakaźna lub konieczność izolacji – mogą obowiązywać dodatkowe procedury i wymagania dokumentacyjne. „System opieki zdrowotnej przewiduje także specjalne rozwiązania dla rodziców dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności”. Jak długo można przebywać na takim zwolnieniu? To zależy od indywidualnej sytuacji i stanu zdrowia dziecka. Dla długotrwałej rekonwalescencji warto uzyskać kontakt z lekarzem prowadzącym i pracownikiem ZUS w celu ustalenia optymalnego rozwiązania.
Choroba dziecka – o L4 i finansach, żeby nie zwariować
Zasiłek opiekuńczy przysługuje rodzicom dzieci do ukończenia 14 roku życia. Dla dzieci niepełnosprawnych limit wieku jest wydłużony do 18 lat, a w szczególnych przypadkach nawet do 30 roku życia. Roczny limit dni zasiłku opiekuńczego wynosi 60 dni kalendarzowych na wszystkie zdrowe dzieci w rodzinie. Wysokość zasiłku opiekuńczego to 80% podstawy wymiaru zasiłku, czyli wynagrodzenia pracownika. Musimy wiedzieć, że zasiłek opiekuńczy przysługuje na równych zasadach obojgu rodzicom, jednak nie mogą oni korzystać z niego jednocześnie na to samo dziecko. Do otrzymania zwolnienia lekarskiego na dziecko i zasiłku opiekuńczego uprawnieni są rodzice biologiczni, a także opiekunowie prawni oraz osoby faktycznie opiekujące się dzieckiem. W sytuacji, gdy dziecko wymaga osobistej opieki rodzica z powodu nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, przedszkola lub szkoły, także przysługuje prawo do zasiłku opiekuńczego. Aby uzyskać zwolnienie na dziecko, należy zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu lub pediatry. Może on wystawić e-zwolnienie, które automatycznie trafi do pracodawcy i ZUS. Powinniśmy wiedzieć, że w przypadku dzieci przewlekle chorych lub niepełnosprawnych można starać się o dodatkowy zasiłek opiekuńczy, którego roczny limit wynosi aż 30 dni kalendarzowych, jakkolwiek podstawowego limitu 60 dni.
Rodzicielska tarcza ochronna – zadbaj o swoje prawa w czasie choroby dziecka
Pracujący rodzic ma prawo do zwolnienia od pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym dzieckiem w wieku do 14 lat. Łączny wymiar takiego zwolnienia nie może przekraczać 60 dni w roku kalendarzowym. Za okres zwolnienia od pracy pracownik zachowuje prawo do zasiłku opiekuńczego, który wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku. Pamiętajmy, że zwolnienie lekarskie na dziecko może być wystawione także przez lekarza prowadzącego, oraz lekarza pierwszego kontaktu.
- Prawo do zasiłku opiekuńczego przysługuje także matce, oraz ojcu
- Wymagane jest zaświadczenie lekarskie
- Zasiłek można otrzymać także w przypadku zamknięcia placówki opiekuńczej
- Okres wypłaty zasiłku nie może przekroczyć 60 dni w roku
- Świadczenie przysługuje także na dzieci niepełnosprawne do 18 roku życia
- Zasiłek można otrzymać także w przypadku choroby opiekuna dziecka
- Dokumenty należy dostarczyć do pracodawcy w ciągu 7 dni
Zwróćmy uwagę, że w przypadku dzieci niepełnosprawnych limit dni opieki jest wyższy i wynosi 30 dni też. Pracodawca nie może odmówić udzielenia takiego zwolnienia, jeśli pracownik spełnia wszystkie wymagane warunki.
Niestandardowe rozwiązania w opiece nad chorym dzieckiem
Sporo firm wprowadza dodatkowe udogodnienia dla rodziców chorych dzieci, takie jak możliwość pracy zdalnej czy elastyczny czas pracy. Niektórzy pracodawcy dają także dodatkowe dni opieki nad dzieckiem ponad ustawowe minimum. Dla przewlekłej choroby dziecka rodzic może ubiegać się o indywidualny tryb pracy lub skorzystać z urlopu wychowawczego. Można sprawdzić, czy nasza firma posiada specjalne programy wsparcia dla pracujących rodziców.
Kwarantanna dziecka – o zasiłku i swoich prawach
Zasiłek opiekuńczy przysługuje rodzicowi w przypadku konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem objętym kwarantanną lub izolacją. Wypłata świadczenia następuje w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku, podobnie jak w przypadku zwykłego zasiłku chorobowego. Prawo do zasiłku opiekuńczego przysługuje przez cały okres kwarantanny dziecka. Zwróćmy uwagę, że świadczenie to można otrzymać na dziecko w wieku do 14 lat, a w przypadku dzieci niepełnosprawnych – do 18 lat. Rodzic musi złożyć odpowiednie oświadczenie do pracodawcy lub ZUS-u, potwierdzające konieczność sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem w okresie kwarantanny.
Co ważne, o kwarantannie dziecka rodzic powinien być poinformowany przez sanepid lub placówkę oświatową. Informacja ta jest podstawą do ubiegania się o zasiłek. Okres wypłaty zasiłku wlicza się do okresu zasiłkowego, który w ciągu roku kalendarzowego wynosi 60 dni na opiekę nad zdrowym dzieckiem do lat 14. Pamiętajmy, że w przypadku gdy oboje rodzice są zatrudnieni, z zasiłku może korzystać tylko jedno z nich. Decyzję o tym, które z rodziców będzie sprawować opiekę nad dzieckiem, podejmują sami rodzice. Podczas pobierania zasiłku opiekuńczego nie można wykonywać pracy zdalnej, ponieważ jest to niezgodne z celem świadczenia, jakim jest faktyczne sprawowanie opieki nad dzieckiem. Dla rodzeństwa objętego kwarantanną przysługuje jeden zasiłek opiekuńczy, jakkolwiek liczby dzieci wymagających opieki.
