Najzdrowsze jest mleko krowie, niepasteryzowane (surowe) od krów z wolnego wypasu. Ma pełnoodpowiednie białko, tłuszcz, witaminy A, D, E, K oraz wapń. Alternatywą jest mleko kozie – łatwiejsze w trawieniu, bogate w probiotyki. Z roślinnych najbardziej odpowiednie są: migdałowe (dużo wapnia, witaminy E) oraz sojowe (wysoka zawielkość białka). Najmniej korzystne są mleka ryżowe i kokosowe.
Mleko to jeden z najważniejszych składników codziennej diety, dostarczający organizmowi potrzebnych składników odżywczych i minerałów. Obecnie na rynku dostępnych jest wiele rodzajów mleka, różniących się pochodzeniem, wartościami odżywczymi i sposobem przetwarzania. Wybranie dobrego rodzaju mleka może mocno wpłynąć na nasze zdrowie i samopoczucie. Można wiedzieć, że mleko krowie – najpopularniejsze w naszym kraju – ma komplet aminokwasów egzogennych, których organizm nie potrafi sam wyprodukować. Zawielkość wapnia w mleku krowim jest imponująca: w jednej szklance znajduje się około 300 mg tego pierwiastka. Laktoferyna obecna w mleku wspomaga odporność organizmu i ma właściwości przeciwbakteryjne. Mleko kozie – często niedoceniane – wyróżnia się lepszą przyswajalnością niż mleko krowie i rzadziej wywołuje reakcje alergiczne.
Możnaści odżywcze wielu rodzajów mleka –
Alternatywne rodzaje mleka zyskują coraz większą popularność (szczególnie wśród osób z nietolerancją laktozy lub stosujących dietę roślinną). Mleko migdałowe wyróżnia się niską kalorycznością i wysoką zawartością witaminy E. Mleko owsiane dostarcza błonnika i węglowodanów złożonych, wspierając prawidłową pracę układu pokarmowego. Mleko sojowe ma porównywalną ilość białka co mleko krowie, ale jest pozbawione cholesterolu. Można spojrzeć na mleko kokosowe, które – mimo wysokiej zawartości tłuszczu – dostarcza cennych kwasów tłuszczowych średniołańcuchowych (MCT).
- Mleko krowie UHT: najdłuższa trwałość
- Mleko pasteryzowane: zachowuje więcej składników odżywczych
- Mleko kozie: wysoka przyswajalność składników
- Mleko owsiane: bogate w błonnik
- Mleko migdałowe: niskokaloryczne
Wpływ obróbki termicznej na właściwości mleka
Sposób przetwarzania mleka ma podstawowe znaczenie dla jego wartości odżywczych i przyswajalności. Mikrofiltracja to najbardziej zaawansowany proces utrwalania mleka: pozwala zachować maksymalną ilość składników odżywczych przy wydłużeniu terminu przydatności do spożycia. Pasteryzacja w niskiej temperaturze – czyli tak zwana pasteryzacja łagodna – to kompromis między bezpieczeństwem mikrobiologicznym a zachowaniem wartości odżywczych. „Świeże mleko prosto od krowy” może wydawać się najbardziej naturalne, jednak niesie ze sobą ryzyko występowania szkodliwych bakterii. „Mleko surowe wymaga zawsze przegotowania przed spożyciem”. Obróbka UHT – choć odpowiednio przedłuża termin przydatności do spożycia – powoduje największe straty składników odżywczych (przede wszystkim witamin z grupy B i kwasu foliowego).
Mleko oczami eksperta – sekrety wartości odżywczych
Mleko organiczne stanowi najzdrowszy dobór spośród wszystkich dostępnych rodzajów tego produktu. Pochodzi od krów karmionych naturalną paszą, bez stosowania antybiotyków i hormonów wzrostu, daje to wyższą zawielkość składników odżywczych. Ma więcej kwasów omega-3 oraz witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, szczególnie witaminy A i E. Mleko pełnotłuste wykazuje lepsze właściwości odżywcze niż odtłuszczone, ponieważ tłuszcz mleczny ułatwia przyswajanie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Można spojrzeć na mleko świeże pasteryzowane w niskiej temperaturze, które zachowuje więcej naturalnych enzymów i składników odżywczych.
Mleko kozie jest łatwiej przyswajalne niż krowie, ma mniejsze kuleczki tłuszczu i białka o innej strukturze. Charakteryzuje się wyższą zawartością witaminy A, magnezu oraz dobroczynnych kwasów tłuszczowych MCT. Mleko owcze z kolei jest najbogatsze w składniki odżywcze spośród mleka zwierzęcego, mając dwukrotnie więcej wapnia i znacznie więcej witamin z grupy B niż mleko krowie. Jest szczególnie polecane osobom z niedoborami minerałów i potrzebującym wzmocnienia odporności.
Kozie mleko – białe złoto w życiu odżywiania i zdrowia TF-IDF
Mleko kozie to wyjątkowy produkt, który ma średnio 3,8% tłuszczu, 3,4% białka oraz 4,1% laktozy. Charakteryzuje się lepszą przyswajalnością niż mleko krowie, dzięki mniejszym cząsteczkom tłuszczu i białka. Jest bogate w witaminy A, D, E, K oraz witaminy z grupy B, szczególnie B1, B2, B6 i B12. Ma także spore ilości wapnia, fosforu, potasu i magnezu, które są podstawą dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Osoby z nietolerancją laktozy często lepiej tolerują mleko kozie niż krowie.
- Ma 20% więcej wapnia niż mleko krowie
- Posiada naturalnie homogenizowaną strukturę
- Jest źródłem łatwo przyswajalnego żelaza
Mleko kozie wykazuje właściwości przeciwzapalne i wspomaga odporność organizmu. Ma spore ilości krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych, które pozytywnie wpływają na florę bakteryjną jelit. Jest także doskonałym źródłem aminokwasów egzogennych, których organizm nie potrafi sam wytworzyć.
Terapeutyczne zastosowanie mleka koziego w medycynie naturalnej LSI
Sporo badań wskazuje na potencjalne zastosowanie mleka koziego w terapiach wspomagających leczenie chorób skórnych i alergii. Mleko to wykazuje właściwości przeciwutleniające i może być wykorzystywane w kosmetologii naturalnej. Stosowane jest także w żywieniu osób w trakcie rekonwalescencji oraz sportowców, ze względu na wysoką wielkość odżywczą i łatwą przyswajalność.
Ketogeniczne łowy na roślinne mleko – ?
Większość ciekawych zamienników mleka krowiego ma zbyt wysoki indeks węglowodanowy, co wypodstawaa je z diety ketogenicznej. Mleko migdałowe oraz kokosowe stanowią jednak wyjątek i są bezpiecznymi opcjami dla osób na diecie keto. Niesłodzone mleko migdałowe ma zaledwie 1-2g węglowodanów na 100ml, podczas gdy mleko kokosowe może mać ich jeszcze mniej. Te napoje roślinne dostarczają także zdrowych tłuszczów, które są podstawą w diecie ketogenicznej. Można spojrzeć na skład produktu, unikając wersji z dodatkiem cukru czy syropów.
Mleko owsiane, ryżowe czy sojowe mają znacznie więcej węglowodanów, co może wytrącić organizm ze stanu ketozy. W czasie wybierania mleka roślinnego do diety keto musimy zawsze sprawdzać etykiety produktów, szukając opcji z minimalną zawartością węglowodanów. Idąc dalej, wiele napojów roślinnych jest wzbogacanych witaminami i minerałami, co może być korzystne przy restrykcyjnej diecie ketogenicznej. Jeśli chcemy przygotować domowe mleko migdałowe, możemy kontrolować jego skład i gęstość, dostosowując proporcje do własnych potrzeb dietetycznych.
