Frankowicze mają dwie ścieżki dochodzenia swoich praw – ugodę z bankiem lub postępowanie sądowe. Ugoda oferuje szybsze rozwiązanie bez kosztów procesowych, ale najczęściej niższe odszkodowanie. Droga sądowa trwa 2-3 lata i wymaga opłaty od pozwu (5% wartości), ale daje szansę na pełne unieważnienie umowy. Wybranie zależy od indywidualnej sytuacji kredytobiorcy, stanu umowy i możliwości finansowych.
Kwestia kredytów frankowych stała się jednym z najbardziej palących problemów polskiej bankowości. Tysiące kredytobiorców stoi przed trudnym wyborem dotyczącym dalszych kroków w sprawie swoich zobowiązań. Średni czas trwania procesu sądowego w sprawach frankowych wynosi obecnie od 18 do 36 miesięcy. Droga sądowa wiąże się z koniecznością poniesienia kosztów początkowych – opłaty sądowej (zazwyczaj 1000 zł) oraz wynagrodzenia pełnomocnika procesowego (często w przedziale 3-7% wartości przedmiotu sporu). Banki dość często proponują ugody, które przewidują przeliczenie kredytu po kursie z dnia zawarcia umowy. Perspektywa szybkiego zakończenia sprawy jest kusząca, jednak należy dokładnie przeanalizować wszystkie aspekty takiego rozwiązania.
Kalkulacja kosztów i potencjalnych zyski z ugody bankowej
Przy podejmowaniu decyzji o ugodzie należy wziąć pod uwagę następujące aspekty:
- Wysokość aktualnego zadłużenia w CHF
- Różnica kursowa między dniem zawarcia umowy a obecnie
- Suma dotychczas spłaconych rat
- Przewidywany czas trwania procesu sądowego
- Koszty obsługi prawnej
Analiza orzecznictwa sądowego w sprawach frankowych pokazuje rosnącą tendencję do unieważniania umów kredytowych. Dla wygranej w sądzie kredytobiorca może liczyć na lepsze rozwiązanie niż w przypadku ugody – całkowite unieważnienie umowy i rozliczenie z bankiem według teorii salda lub dwóch kondykcji. Jednak droga sądowa wiąże się też z ryzykiem przedłużającego się procesu i niepewności co do ostatecznego wyniku. Współczynnik wygranych spraw frankowych w pierwszej instancji przekracza obecnie 90%.
Perspektywa długoterminowa i aspekty prawne
Czynnikiem jest także obecna sytuacja na rynku walutowym i prognozy dotyczące kursu franka szwajcarskiego. Przy podejmowaniu decyzji dobrze uwzględnić (potencjalne scenariusze rozwoju sytuacji gospodarczej). „Ugoda z bankiem daje natychmiastową pewność i stabilizację sytuacji finansowej, ale może oznaczać rezygnację z części potencjalnych zyski”. Znaczenie ma też sprawa przedawnienia roszczeń – w niektórych przypadkach może to być argument przemawiający za szybszym działaniem. Współczynnik konwersji kredytu w ramach ugody bankowej zazwyczaj uwzględnia częściowe odjęcie spreadu walutowego – jednak nie jest to rozwiązanie tak korzystne jak sądowe unieważnienie umowy.
Frankowicze na rozdrożu – kalkulacja opłacalności ugody z bankiem vs. batalia sądowa
Koszty postępowania sądowego w sprawie frankowej wahają się między 8 a 15 tysięcy złotych, obejmując opłatę sądową (około 1000 zł) oraz wynagrodzenie prawnika. Średni czas trwania procesu to 2-3 lata, choć niektóre sprawy ciągną się nawet 5 lat. Ugoda z bankiem może zostać sfinalizowana w ciągu 2-3 miesięcy, a jej koszty są niższe – najczęściej około 2000-3000 złotych. Banki dają przeważnie redukcję zadłużenia o 20-30% oraz przewalutowanie pozostałej kwoty na złotówki według aktualnego kursu. Musimy wiedzieć, że każda propozycja ugody powinna zostać dokładnie przeanalizowana pod kątem indywidualnej sytuacji kredytobiorcy. Decydując się na drogę sądową, kredytobiorca może liczyć na lepsze rozstrzygnięcie – w wielu przypadkach sądy orzekają o nieważności umowy kredytowej, co prowadzi do wzajemnych rozliczeń między stronami.
Statystyki pokazują, że około 97% spraw frankowych kończy się wygraną kredytobiorców. Ryzyko procesowe jest więc dosyć niskie, choć należy uwzględnić stres związany z długotrwałym postępowaniem i niepewnością co do ostatecznego wyroku. Podstawowym argumentem przemawiającym za ugodą jest szybkość rozwiązania problemu i niższe koszty początkowe. Bank może jednak wykorzystać swoją przewagę negocjacyjną, proponując warunki mniej korzystne niż potencjalny wyrok sądowy. Dla kredytów o wysokim stopniu spłaty, różnica między ugodą a wyrokiem sądowym może sięgać nawet kilkuset tysięcy złotych na korzyść drogi sądowej.
Frankowicze vs banki: Wyścig z czasem w kwestii przedawnienia – na co spojrzeć?
Przedawnienie roszczeń w sprawach frankowych to ważny element w negocjacjach z bankami, który wymaga uwagi ze strony kredytobiorców. Podstawowy termin przedawnienia roszczeń wynosi 6 lat od momentu, gdy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie zobowiązanej do jej naprawienia. W praktyce oznacza to, że frankowicze mają czas na dochodzenie swoich praw od momentu, gdy zorientowali się, że ich umowa kredytowa ma niedozwolone klauzule.
- Przerwanie biegu przedawnienia następuje przez każdą czynność przed sądem
- Mediacje z bankiem także zatrzymują bieg przedawnienia
- Uznanie roszczenia przez bank przerywa bieg przedawnienia
Zasadnicze jest to, że roszczenia banku o zwrot wypłaconego kapitału także podlegają przedawnieniu. Musimy wiedzieć, że samo złożenie reklamacji do banku nie przerywa biegu przedawnienia – konieczne jest podjęcie kroków prawnych.
Wpływ nowelizacji kodeksu cywilnego na przedawnienie roszczeń frankowych
Nowelizacja przepisów wprowadzona w 2018 roku zmieniła sposób liczenia terminów przedawnienia. Dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej termin przedawnienia wynosi 3 lata, jednak w przypadku konsumentów nadal obowiązuje termin 6-letni. Banki często próbują argumentować, że krótszy termin powinien mieć zastosowanie także do ich roszczeń wobec konsumentów, jednak linia orzecznicza sądów jest w tej kwestii jednoznaczna – do roszczeń konsumenckich stosuje się dłuższy termin. Zasadnicze jest, aby frankowicze nie zwlekali z podjęciem działań prawnych, gdyż każdy upływający dzień może mieć znaczenie dla ich sprawy.
Spread w kredytach CHF – kwintesencja dobrych rozliczeń z bankiem
Spread walutowy stanowi ważny element w rozliczeniach kredytów frankowych, który może przynieść kredytobiorcom spore zyski finansowe. Klienci banków mogą odzyskać nawet parędziesiąt tysięcy złotych z tytułu nienależnie pobranego spreadu walutowego. Mechanizm spreadu polegał na tym, że banki stosowały własne, zawyżone kursy franka szwajcarskiego przy przeliczaniu rat kredytu. Różnica między kursem kupna a sprzedaży waluty stanowiła dodatkowy zarobek dla banku, który nie był wprost określony w umowie kredytowej. Sądy dość często uznają, że klauzule spreadu walutowego są niedozwolone, ponieważ bank jednostronnie ustalał kursy wymiany walut, nie konsultując tego z kredytobiorcą.
Klienci nie mieli żadnego wpływu na wysokość stosowanych kursów, co stanowiło naruszenie zasady równości stron umowy. Klauzule dotyczące spreadu były często niejasne i niejednoznaczne, co też przemawia za ich abuzywnością. Istotne znaczenie ma fakt, że roszczenia dotyczące spreadu walutowego przedawniają się po upływie 10 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne.
Każda rata kredytu może być przedmiotem osobnego roszczenia, a termin przedawnienia biegnie oddzielnie dla każdej z nich. Dlatego pilne jest, aby kredytobiorcy jak najszybciej podjęli działania zmierzające do odzyskania nienależnie pobranych przez bank opłat z tytułu spreadu walutowego. Można skorzystać z pomocy prawnej, aby prawidłowo wyliczyć wysokość roszczeń i efektywnie przeprowadzić postępowanie sądowe.
