Urlop macierzyński dla ojca (tzw. urlop ojcowski) to przysługujące prawo do 2 tygodni płatnego urlopu w ciągu pierwszych 12 miesięcy życia dziecka. Jest niezależny od urlopu macierzyńskiego matki. Ojciec otrzymuje 100% wynagrodzenia. Wniosek należy złożyć pracodawcy minimum 7 dni wcześniej. Urlop można podzielić na 2 części. Od roku wprowadzono też dodatkowe 9 tygodni urlopu rodzicielskiego zarezerwowane dla drugiego rodzica – właściwie najczęściej dla ojca. Uprawnienia przysługują także przy adopcji dziecka.
Urlop ojcowski w Polsce to fundamentalne prawo każdego pracującego taty, które należy dokładnie poznać i świadomie wykorzystać. W obecnym systemie prawnym świeżo upieczeni ojcowie mogą skorzystać z dwutygodniowego płatnego urlopu, który przysługuje im jakkolwiek innych form wsparcia rodzicielskiego. Zwróćmy uwagę, że urlop ten można wykorzystać do ukończenia przez dziecko 24 miesiąca życia. Swoboda w wyborze terminu stanowi duże udogodnienie dla rodziców planujących opiekę nad maluchem. Pracodawca nie może odmówić udzielenia takiego urlopu, co stanowi ważne zabezpieczenie praw pracowniczych. Obecnie dużo tatusiów decyduje się na skorzystanie z tego przywileju, dostrzegając jego znaczenie w budowaniu więzi z dzieckiem. Urlop ojcowski można wykorzystać w całości lub podzielić na dwie części – każda po minimum 7 dni.
Procedura wnioskowania i świadczenia w czasie urlopu ojcowskiego
By rozpocząć procedurę uzyskania urlopu ojcowskiego, należy złożyć odpowiedni wniosek u pracodawcy:
- Skompletowanie dokumentacji potwierdzającej narodziny dziecka
- Złożenie wniosku najpóźniej 7 dni przed planowanym urlopem
- Dołączenie skróconego odpisu aktu urodzenia
- Wypełnienie oświadczenia o niekorzystaniu z urlopu przez innego opiekuna
- Dostarczenie kompletu dokumentów do działu kadr
Podczas urlopu ojcowskiego pracownik zachowuje prawo do 100% wynagrodzenia (obliczanego według zasad dla zasiłku macierzyńskiego). Można powiedzieć, że urlop ojcowski można łączyć z innymi formami wsparcia – jak urlop wypoczynkowy czy rodzicielski. Świadczenie to przysługuje także ojcom prowadzącym działalność gospodarczą, o ile opłacają dobrowolne składki chorobowe. Jak wygląda sprawa ubezpieczenia w czasie takiego urlopu? Pracownik zachowuje pełną ciągłość ubezpieczenia, a okres urlopu wlicza się do stażu pracy.
Dodatkowe możliwości i zyski dla ojców
Poza standardowym urlopem ojcowskim świeżo upieczeni tatusiowie mogą skorzystać z innych form wsparcia oferowanych przez system prawny. „Urlop rodzicielski to dodatkowa opcja, z której mogą korzystać oboje rodzice” – dobrze jest sprawdzić taką możliwość w kontekście planowania opieki nad dzieckiem. Koordynacja różnych form urlopów związanych z rodzicielstwem wymaga przemyślanej strategii i dobrego zaplanowania. Elastyczne podejście do kwestii urlopowych (w tym możliwość pracy zdalnej czy niepełnego wymiaru czasu pracy) stwarza przestrzeń do efektywnego łączenia obowiązków zawodowych z rodzicielskimi. Aktualnie regulacje prawne coraz lepiej odpowiadają na potrzeby młodych rodziców – szczególnie w kontekście work-life balance.
Jak tata może przejąć urlop macierzyński? Zobacz podstawowe zasady
Ojciec dziecka może przejąć część urlopu macierzyńskiego od matki, ale dopiero po wykorzystaniu przez nią pierwszych 14 tygodni. Warunkiem jest, aby matka złożyła odpowiednie dokumenty u swojego pracodawcy i zrezygnowała z pozostałej części urlopu. W takiej sytuacji ojciec ma prawo do zasiłku macierzyńskiego w wysokości 100% podstawy wymiaru. Trzeba pamiętać, że urlop macierzyński dla ojca przysługuje wyłącznie w przypadku, gdy matka wróci do pracy lub z powodu swojego stanu zdrowia nie może opiekować się dzieckiem. Łączny wymiar urlopu macierzyńskiego wynosi 20 tygodni, a w przypadku urodzenia wieloraczków odpowiednio się wydłuża.
Można dodać, że poza przejęciem urlopu macierzyńskiego, ojcu przysługuje także osobny, dwutygodniowy urlop ojcowski, który może wykorzystać do ukończenia przez dziecko 24 miesiąca życia. Ten urlop jest niezależny od urlopu macierzyńskiego i może być wykorzystany w dwóch częściach.
Urlop tacierzyński – rewolucja w prawach ojców!
W roku urlop ojcowski w Polsce wynosi 2 tygodnie i musi zostać wykorzystany przed ukończeniem przez dziecko 24 miesiąca życia. Świeżo upieczeni ojcowie mogą skorzystać z tego uprawnienia jakkolwiek urlopu macierzyńskiego matki. Podczas urlopu tacierzyńskiego pracownik otrzymuje 100% podstawy wymiaru zasiłku.
- Wniosek należy złożyć minimum 7 dni przed planowanym rozpoczęciem
- Urlop można podzielić na dwie części
- Przysługuje także ojcom adopcyjnym
- Pracodawca nie może odmówić udzielenia urlopu
Musimy wiedzieć, że oprócz urlopu ojcowskiego, tata ma także prawo do części urlopu macierzyńskiego, jeśli matka dziecka zrezygnuje z jego części po wykorzystaniu pierwszych 14 tygodni. Tak przysługuje mu urlop rodzicielski, który może trwać do 32 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka.
Nowe trendy w wykorzystaniu urlopów tacierzyńskich
Sporo polskich ojców decyduje się na aktywne uczestnictwo w pierwszych miesiącach życia dziecka. Statystyki pokazują, że aktualnie liczba mężczyzn korzystających z urlopu ojcowskiego wzrasta. Jest to związane ze zmianami społecznymi i większą świadomością roli ojca w procesie wychowania dziecka. Pracodawcy także dość często wspierają swoich pracowników w decyzji o skorzystaniu z tego uprawnienia, tworząc specjalne programy ułatwiające powrót do pracy.
Tato, czas na laktacyjną przerwę – poznaj swoje prawa!
Pracownik będący ojcem wychowującym dziecko ma prawo do dwóch półgodzinnych przerw w pracy na karmienie, które są wliczane do czasu pracy. Przerwy te przysługują do ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia. Dla ojców wychowujących więcej niż jedno dziecko, czas wszystkich przerw może być wydłużony do godziny. Pracownik musi złożyć pisemny wniosek do pracodawcy o udzielenie przerwy na karmienie. Pracodawca nie może odmówić udzielenia takiej przerwy, jeśli pracownik spełnia warunki określone w przepisach. Za czas przerwy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia obliczanego jak za czas urlopu wypoczynkowego. Pamiętajmy, że przerwa na karmienie przysługuje także pracownikom zatrudnionym w niepełnym wymiarze czasu pracy.
Dla, gdy czas pracy pracownika nie przekracza 6 godzin dziennie, przysługuje mu jedna przerwa na karmienie. Jest także możliwość łączenia przerw i wykorzystania ich jednorazowo na początku lub na końcu dnia pracy.
